Wednesday, October 28, 2015

To be or not, to be

"To be or not, to be" гэдэг Хамлэтийн алдартай үг бий. Орших уу, эс орших уу гэж манайхан орчуулсан байдаг.

Харин Молор-Эрдэнэ доктор "Байх уу үгүй yu, байсан шиг байх" гэж задалж тайлбарласан. Гол санаа нь байх уу, эсвэл үгүй yu? байвал байсан шиг байя гэсэн санаа дотор нь явж байна. Тэгэхээр Хамлэт амьдрах уу, үхэх үү гэж лав асуугаагүй байх, зүгээр л байвал жинхэнээсээ байя гэж л хэлжээ.

Энэ being buyu байх тухай санааг философид Гэрманы философич Хайдэггэр оруулж ирсэн.

Хийвэл хийсэн шиг хийх, хүн бол хүн шиг байх, эцэг бол эцэг шиг байх, хүү бол хүү шиг байх...

Энэ санааг Өвгөн тэнгис хоёр дээр Хэмингуэй ашигласан ч байж мэдэхээр харагдаж байна. Загасчин шиг загасчин, загас шиг загас, хүү шиг хүү, ...

Гаргалгаа: Философи -> Урлаг, уран зохиол

Өөрөөр хэлбэл жинхэнэ бодол, санаа (idea) бол философид байдаг нь яваа яваандаа улам тодорхой болж байна.

No comments: